Flora en fauna
Exoten zijn door toedoen van de mens in onze natuur terecht gekomen. Omdat hier hun natuurlijke vijanden en ziekten vaak ontbreken, kunnen ze gaan woekeren. Dat noemen we invasieve exoten. Het grootste probleem hiervan is dat ze inheemse soorten kunnen verdringen. Zo zijn er uitheemse salamanders losgelaten in de natuur. Ze droegen een schimmelziekte over aan de inheemse (en zeldzame) vuursalamander. In een paar jaar tijd is de vuursalamander vrijwel uitgestorven in het wild. Zo zijn er nog legio voorbeelden.
Als het even kan halen we schadelijke exoten weg. Voorwaarde daarbij is dat we hiermee niet de kwetsbare inheemse soorten schaden. Soms is het middel namelijk erger dan de kwaal. Helaas is nog niet voor alle exoten een effectieve aanpak bekend. We zoeken naar oplossingen en delen kennis en ervaring in het Kennisnetwerk Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit (OBN).
Een andere reden om exoten aan te pakken is als de gezondheid of veiligheid van mensen in het geding is. De reuzenberenklauw geeft akelige brandwonden bij huidcontact. Die wil je niet in recreatiegebieden hebben. Muskusratten graven in dijken, ook dat is onwenselijk. Als het nodig is om soorten aan te pakken vanuit het oogpunt van veiligheid of volksgezondheid, dan werken wij daaraan mee. We stellen wel voorwaarden, want we willen niet dat inheemse kwetsbare soorten lijden onder de maatregelen. Samenwerking is hierbij natuurlijk belangrijk. Het heeft bijvoorbeeld geen enkele zin om een woekerende exoot in het ene gebied aan te pakken, als hij in een aangrenzend gebied zijn gang kan gaan.
De Europese Unie heeft een lijst opgesteld van exotische planten en dieren die in de EU verboden zijn omdat ze schade veroorzaken. Lidstaten hebben de plicht om in eigen land populaties te bestrijden. De provincie heeft het voortouw en stelt prioriteiten bij de aanpak van invasieve exoten. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) adviseert de provincies en maakt risicoanalyses. Er zijn exoten die niet op de EU-lijst staan, maar in Nederland wel problemen opleveren voor de natuur of volksgezondheid. Zo bestrijdt de Rijksoverheid de Aziatische tijgermug zodra hij wordt aangetroffen. Staatsbosbeheer bestrijdt de trosbosbes (Mariapeel en Deurnse peel), zwarte engbloem en rimpelroos (in de duinen). En de zonnebaars (vissoort) in vennetjes die rijk zijn aan amfibieën.
Voorkom dat uitheemse planten en dieren in natuurgebieden terechtkomen. Tuinafval, tuinaarde of vijverplanten kun je het beste in de gft-bak doen. Plantenresten van invasieve exoten zoals Japanse duizendknoop kun je zelfs beter bij het gewone huisvuil doen. Gooi nooit aquariumdieren in het buitenwater en zorg dat (huis)dieren niet kunnen ontsnappen. Op deze website staan tips en uitleg over invasieve exoten. Zie je planten of dieren waarvan je vermoedt dat ze daar niet horen? Meld het bij Waarneming.nl. Dat doen onze boswachters en vrijwilligers zelf ook. Als de situatie erom vraagt, grijpen we uiteraard in.