Alleen natuurvolgend kappen
Hanneke is het er mee eens dat er zeker niet méér gekapt kan worden. “Ik denk dat we minder bomen moeten kappen. We verkeren in een urgente crisis, de klimaatverandering. En die crisis is nu. We hebben iedere boom nodig, om zoveel mogelijk CO2 uit de lucht te halen. Ik begrijp natuurlijk dat kappen in bossen ook voor de biodiversiteit noodzaak is. Verjongen en uitdunnen is goed. Maar wij pleiten voor natuurvolgend kappen. Dat houdt in dat je kapt vanuit het standpunt van de natuur: alleen daar waar het goed is voor het bos. Tot voor kort werd er bij verjonging vaak twee hectare bos volledig kaal gemaakt om jonge bomen te planten Dat is nergens voor nodig. En met al dat zwaar materieel maak je ook nog eens de bodem volledig kapot. Dat is nu teruggebracht tot maximaal een halve hectare. Beter, maar nog steeds te veel. Als je natuurvolgend kapt, haal je hier en daar een boom weg en voorkom je kale vlaktes. Natuurlijk zijn overgangen in de natuur ook goed voor de biodiversiteit en daar kunnen kale vlaktes aan bijdragen, maar daarvoor hoeven ze niet een halve hectare groot te zijn.”
Hanneke vervolgt: “Maar als ik het over minder kappen heb, heb ik het niet alleen over de bossen. Ook de bomen buiten de bossen moeten we veel vaker laten staan. Nu komt het voor dat als een auto tegen een boom langs een weg botst, de hele rij bomen wordt gekapt. Voor de veiligheid, is dan het argument. Ik denk dat het nu tijd is om naar de veiligheid van de volgende generaties te denken. Als je die als uitgangspunt neemt, laat je zoveel mogelijk bomen staan.” Daarom is Urgenda ook weer de actie Meer bomen nu! gestart, waarbij ze bomen en struiken die op de ene plek moeten verdwijnen, weggeven om elders te planten.
Niet alleen CO2 opslaan, ook minder uitstoten
Hoewel Harwil graag meer hout in de bouw wil gebruiken, ziet ook hij in dat kap niet ten koste mag gaan van de biodiversiteit. “Als we het over het milieu hebben zijn er drie ontwikkelingen belangrijk: het tegengaan van de opwarming van de aarde, ons zoveel mogelijk aanpassen aan klimaatverandering en de biodiversiteitsteruggang stoppen. In onze projecten willen wij alle drie die ontwikkelingen een plek geven. Om de opwarming van de aarde tegen te gaan, moeten we zo min mogelijk CO2 uitstoten en zoveel mogelijk CO2 opslaan. Die twee kunnen we niet los van elkaar zien. Voor een lagere CO2-uitstoot richten we ons in de bouw in eerste instantie op een goede isolatie, zodat er minder energie voor verwarmen nodig is. Ook kijken we naar de manier waarop de benodigde energie is opgewekt. Tegenwoordig kijken we ook meer naar de CO2-uitstoot die de productie van onze materialen veroorzaakt. Vooral bij beton is dat heel veel. Met gebruik van biobased materiaal, zoals hout, zorg je er niet alleen voor dat de daarin opgeslagen CO2 niet vrijkomt, het voorkomt ook de CO2-uitstoot van de betonproductie. Om de opwarming van de aarde tegen te gaan, kan het helpen om biobased materialen toe te passen die CO2 hebben opgeslagen en op die manier leiden tot een CO2 opslag in de woning. Tegelijkertijd willen we CO2 blijven opnemen door het terug planten van onder andere nieuwe bomen. Nooit kappen zonder nieuwe bomen te planten.”
Hanneke gelooft niet zo in die compensatie. “Natuurlijk ben ik voorstander van veel nieuwe bomen planten. Maar niet als argument om oudere bomen te kappen. Je haalt dan grote oude bomen weg en er komen enkele sprietjes voor terug. Het duurt decennia voordat die net zoveel CO2 vastleggen.”
Hout van eigen bodem
Veel van het extra benodigde hout in de bouw zal dus niet uit de bestaande bossen komen. Waar moet het dan vandaan komen? Harrie en Harwil vinden het belangrijk dat hout zoveel mogelijk van eigen bodem komt. Harrie: “Tot nu toe geldt dat voor ongeveer tien procent van het benodigde hout. Ik vind dat we ook een eigen verantwoordelijkheid hebben om deels zelfvoorzienend te zijn voor zover dat duurzaam kan. Daar moeten we een bijdrage aan leveren. We kunnen niet alles aan anderen overlaten; aan het klimaatvraagstuk en een circulaire samenleving moeten we allemaal onze bijdrage leveren.” Harwil is dat met hem eens. “We hebben de afgelopen tijd, met corona en de oorlog in Oekraïne, ervaren welke gevolgen het kan hebben als je grondstoffen van ver moet halen. Daar schrik je van. Dichter bij huis is altijd goed. Maar ik ben natuurlijk realistisch. We gaan nooit alles uit eigen bossen halen.”
